Παιδικά βιβλία για τον πόλεμο του 1940 

Ετοιμάζοντας αυτό το άρθρο, παρατήρησα οτι τα περισσότερα βιβλία που αναφέρονται στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο απευθύνονται κυρίως σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες. Ίσως γιατί αυτή η περίοδος της ιστορίας μας είναι τόσο σκοτεινή και τρομακτική που τίποτα δεν μπορεί να τη φωτίσει.. Ίσως γιατί πρέπει να είσαι αρκετά μεγάλος για να καταλάβεις τι συνέβη τότε – που και πάλι αδυνατείς να πιστέψεις όλα αυτά τα τρομακτικά γεγονότα. Παρ’ όλα αυτά ανακάλυψα μερικά διαμαντάκια – παιδικά βιβλία για τον πόλεμο του 1940. Για να μαθαίνουμε και να μην ξεχνάμε.

1. Το έπος του ’40

Ένα βιβλίο γραμμένο με τα λιτά και όμορφα στιχάκια του Φίλιππου Μανδηλαρά και σε χιουμοριστική εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια, που αφηγείται το πέρασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη χώρα μας: Από τις πρώτες σκιές που άπλωσε ο ναζισμός στην Ευρώπη, στις απειλές των Ιταλών και στο βροντερό «Όχι» των Ελλήνων που οδήγησε στις ηρωικές μάχες στο αλβανικό μέτωπο.

2. Η αντίσταση των Ελλήνων

Η Εθνική Αντίσταση ενάντια στους κατακτητές από την περίοδο της γερμανικής Κατοχής έως την απελευθέρωση από τις δυνάμεις του Άξονα. Γραμμένη με απλά, κατανοητά στιχάκια από τον Φίλιππο Μανδηλαρά ώστε να κινούν το ενδιαφέρον των αναγνωστών και με την εικονογράφηση της Ναταλία Καπατσούλια.

3. Άννα Φρανκ

Η Άννα Φρανκ ήταν μια μικρή Γερμανίδα εβραϊκής καταγωγής η οποία έζησε τα χρόνια του πολέμου προσπαθώντας να αποφύγει, μαζί με την υπόλοιπη οικογένειά της, τη σύλληψη από τους ναζί. Το ημερολόγιο, στο οποίο κατέγραψε τις σκέψεις της όσο ζούσε κρυμμένη σε ένα πατάρι, δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό της δίνοντας φωνή στα χιλιάδες παιδιά που πέθαναν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Η Άννα Φρανκ ονειρευόταν να γίνει μια σπουδαία συγγραφέας. Ήταν ένα μικρό κορίτσι με μια ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ, που έγινε τελικά πραγματικότητα. Η ιστορία της κυκλοφορεί σε διάφορες μορφές. Αυτή εδώ είναι ειδικά διασκευασμένη για μικρά παιδιά.

4. Τα κίτρινα καπέλα

Μια ιστορία που μιλάει για φόβo και θάρρος, για φιλία που δε γνωρίζει όρια, για ευγνωμοσύνη και μνήμη. Μιλάει για αυτούς που, όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με το θεριό, ακούν την εσωτερική τους φωνή, την καρδιά τους, και βρίσκουν τη δύναμη να αποφασίσουν για την τύχη τους. Μιλάει όμως και για εκείνους που βάζουν σε κίνδυνο τον εαυτό τους, υπερασπίζοντας το δικαίωμα στη ζωή.

Πριν πολλά χρόνια, σ’ ένα μεγάλο καταπράσινο βοσκοτόπι, ζούσαν χαρούμενα διάφορα ζώα: πρόβατα, κατσίκες, κουνέλια και λαγοί, κότες, κόκορες και ποντικοί. Εκεί ζούσε και η οικογένεια Μπε, ο κύριος και η κυρία Μπε και τα επτά μικρά τους προβατάκια. Μια μέρα ο κύριος Μπε έμαθε πως άγρια θηρία από τα μακρινά, χιονισμένα βουνά ήθελαν να αιχμαλωτίσουν τα πρόβατα.

Ένα βράδυ τα θεριά κατέβηκαν από τα βουνά και παγίδευσαν τα πρόβατα αφού πρώτα τα υποχρέωσαν να φορέσουν όλα κίτρινα καπέλα. Τα πρόβατα ζούσαν πια φυλακισμένα. Δεν μπορούσαν να πάνε στις δουλειές τους, ούτε στο σχολείο, ούτε να βοσκήσουν ή να παίξουν ελεύθερα. Ο κύριος και η κυρία Μπε αποφάσισαν να δραπετεύσουν. Ο κύριος Μπε κατέστρωσε τολμηρό σχέδιο με τους πιο έμπιστους φίλους του: Τον Κόκορα τον Πρωινό ,τον Ποντικό τον Τρομερό και στον καλό του φίλο, τον Λαγό ο οποίος ήταν πρόεδρος σε ένα νησί. Και όλοι μαζί ανέλαβαν να σώσουν την οικογένεια του κυρίου Μπε.

Ένα εξαιρετικό αλληγορικό βιβλίο για παιδιά που αναφέρεται στην σωτηρία μιας οικογένειας από το Ολοκαύτωμα μέσα στην φρίκη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.

5. Στρατιώτες στον πόλεμο

Ήταν νύχτα όταν χτύπησε το κουδούνι στο σπίτι του πρωθυπουργού. Με τις πιτζάμες και τη ρόμπα ο Μεταξάς άνοιξε την πόρτα. Ο Ιταλός πρέσβης Γκράτσι τού έδωσε το έγγραφο, που ζητούσε να περάσουν ελεύθερα οι Ιταλοί στρατιώτες τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Εκείνος τον κοίταξε στα μάτια και του απάντησε «ΟΧΙ!».
Νωρίς το πρωί η σειρήνα άρχισε να χτυπά. Οι στρατιώτες φίλησαν τις μητέρες τους. Τις αγκάλιασαν σφιχτά. Ήξεραν πως μπορεί να μην τις ξανάβλεπαν. «Στο καλό και με τη νίκη!» φώναζαν όλοι. Και εκείνοι παρασύρθηκαν από το πλήθος. Κοίταξαν πίσω, αλλά μόνο τα λευκά μαντίλια, που ανέμιζαν, διακρίνονταν από μακριά.

6. Έρικα

 Η Έρικα γλύτωσε από το θάνατο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης γιατί η μαμά της συνειδητοποίησε ότι ο αποχωρισμός της ήταν το μόνο δώρο που μπορούσε να της κάνει. Την πέταξε λοιπόν σ’ ένα χαντάκι με απαλό χορτάρι σε μια διάβαση. Κι εκεί, η γυναίκα που τη βρήκε έγινε η δεύτερη μάνα της. Την βάφτισε Έρικα και τη μεγάλωσε σαν δικό της παιδί. Κι όταν το μωρό μεγάλωσε, έκανε δική της οικογένεια, παντρεύτηκε και έκανε τρία παιδιά και εγγόνια. Μα η Έρικα δεν ξέχασε. Το παρελθόν της οικογένειάς της ήταν πάντοτε μέσα της. Οι ψυχές πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων που ζητούσαν να μη ξεχαστεί η ιστορία τους.

7. Ο Καραγκιόζης στην Αντίσταση του 1940

Πίκολο, πίκολο, πίκολο νομίζαν την Ελλάδα και πίστεψαν πως θα τη φάν’ σαν να ‘ν’ μακαρονάδα!. Δεν ήξεραν όμως οι άμοιροι οι Ιταλοί πως τα βάζανε με τον Καραγκιόζη κι ένα τσούρμο Έλληνες, που είχαν σαν εθνικό τους φαγητό τη φασολάδα! Έτσι το σκορ στον πολεμικό αγώνα μεταξύ μακαρονάδων και φασολάδων έληξε 0-1! Για να σώσουν την κατάσταση, επενέβησαν οι φίλοι των Ιταλών οι Γερμανοί. Μετά την εισβολή τους στην Ελλάδα η παράγκα του Καραγκιόζη μετατρέπεται σε .. Κομαντ-αχούρ κι αρχίζει η Αντίσταση. Ο μπαρμπα-Γιώργος, ο Χατζηαβάτης, τα Κολλητήρια με το ξυπόλητο τάγμα, η Αγλαΐα, ο Μορφονιός, ο Σταύρακας, ο Νιόνιος, γεμάτοι ενθουσιασμό αγωνίζονται και γίνονται αληθινοί ήρωες!

---

1. Ο πόλεμος που έσωσε τη ζωή μου

Με φόντο τη Βρετανία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Ο πόλεμος που έσωσε τη ζωή μου αφηγείται τη συγκινητική ιστορία ενός γενναίου κοριτσιού, της δεκάχρονης Έιντα, η οποία ξεπερνώντας τις κακουχίες της καθημερινής της ζωής, δραπετεύει με τον αδερφό της στη βρετανική επαρχία. Εκεί ξεκινάει μια νέα ζωή μαθαίνοντας το αυτονόητο: πως έχει ίσα δικαιώματα με τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας της. Παράλληλα, τα δύο αδέρφια αναπτύσσουν μια δυνατή σχέση με τη Σούζαν Σμιθ, τη γυναίκα που τα παίρνει υπό την προστασία της. Θα αποδειχτεί άραγε ο δεσμός τους αρκετά ισχυρός ώστε να τους κρατήσει ενωμένους, παρά τον πόλεμο και τις συνθήκες που απειλούν να τους χωρίσουν; Μια δυνατή ιστορία που ρίχνει φως στις επιπτώσεις του πολέμου στην καθημερινότητα των παιδιών στην Ευρώπη.

2. Ο πόλεμος που κέρδισα

Στη συνέχεια της ιστορίας, ακολουθούμε και πάλι την Έιντα , η οποία μέσα στον πόλεμο και τις κακουχίες, μετράει μόνο νίκες· έως τώρα έχει κερδίσει μια μητέρα, ένα σώμα δυνατό και μια αληθινή φίλη. Ωστόσο, καθώς ο αγώνας εναντίον του Χίτλερ μαίνεται, νέα πρόσωπα μπαίνουν στη ζωή της: από τη μία η «σιδηρά» και απόμακρη λαίδη Θόρντον· από την άλλη, η αινιγματική Γερμανοεβραία Ρουθ, που πολλοί φοβούνται πως είναι κατάσκοπος. Μπροστά στον φόβο του αγνώστου, οι επιλογές της Έιντα θα καθορίσουν το ποια θέλει στ’ αλήθεια να είναι. Και θα αποτελέσουν την πιο κρίσιμη μάχη της ζωής της.

3. Το ημερολόγιο της Άννα Φρανκ

Η Άννα Φρανκ γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου 1929 από Εβραιογερμανούς γονείς. Ήδη από τα παιδικά της χρόνια ένιωσε τη φρίκη της καταδίωξης των Εβραίων και τον τρόμο του κρυψίματος στον πόλεμο. Η οικογένειά της που είχε καταφύγει και κρυφτεί στην Ολλανδία ανακαλύφθηκε τον Αύγουστο του 1944 στο καταφύγιό της στο Άμστερνταμ και στάλθηκε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τον Μάρτιο του 1945 η Άννα Φρανκ πέθανε στο στρατόπεδο Μπέργκεν-Μπέλσεν. Μετά τη σύλληψη της οικογένειας βρέθηκαν ανάμεσα σε εφημερίδες και βιβλία τα χαρτιά του ημερολογίου της μικρής Άννας, που έγραφε από τα 13 της χρόνια κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην Ολλανδία.

Η οριστική έκδοση του Ημερολογίου της Αννας Φρανκ, χωρίς περικοπές, με ορισμένες προσθήκες και αλλαγές που είχε κάνει η ίδια λίγους μήνες πριν από τη σύλληψή της, όταν άκουσε στο ραδιόφωνο ότι γραπτά σαν τα δικά της θα δημοσιεύονταν μετά τον πόλεμο ως μαρτυρίες των απλών ανθρώπων για τη ζωή τους κάτω από τη γερμανική κατοχή στην Ολλανδία.

4. Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ – Graphic diary

Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, παγκοσμίως γνωστό και αγαπημένο, παρουσιάζεται τώρα σε μια εντελώς νέα μορφή: ως Graphic Diary. Με μοναδικό τρόπο συνδέει το πρωτότυπο κείμενο με ζωντανούς διαλόγους και διηγήσεις, που βασίζονται στο ημερολόγιο, μέσα από την εντυπωσιακή και γεμάτη συναίσθημα δουλειά και εικονογράφηση των Άρι Φόλμαν και Νταβίντ Πολόνσκυ. Η Άννα Φρανκ γράφει για τη ζωή της στην Kρυψώνα, τον φόβο της μην ανακαλυφθεί, αλλά και για τα εφηβικά της συναισθήματα.

5. Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου (Graphic Novel)

Όταν οι Ιταλοί έφτασαν στο κατώφλι της Ελλάδας, ο Πέτρος ήταν εννιά χρονών, είχε µια χελώνα για κατοικίδιο και γνώριζε τον πόλεµο µόνο µέσα από τα βιβλία. Τώρα όµως τον βιώνει κάθε µέρα, µαζί µε τους γονείς του, τον παππού του και τη µεγαλύτερη αδελφή του, την Αντιγόνη, αρχίζοντας έναν µεγάλο περίπατο – µια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής, στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, του φόβου, των διωγµών, αλλά και της Αντίστασης στους κατακτητές.

Το εµβληµατικό µυθιστόρηµα της Άλκης Ζέη, που επαναδηµιουργούν ως graphic novel , η συγγραφέας Αγγελική Δαρλάση και ο κοµίστας Δηµήτρης Μαστώρος, σεβόµενοι την ατµόσφαιρα και το πνεύµα του πρωτοτύπου. Ένα graphic novel-φόρος τιµής από τους δηµιουργούς νεότερων γενιών σ’ ένα αγαπηµένο κλασικό βιβλίο της ελληνικής λογοτεχνίας.

---

1. Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου

27 Οκτωβρίου 1940: θα τη θυμάται αυτή τη μέρα ο Πέτρος που πέθανε το τριζόνι του. Θα τη θυμάται γιατί την επομένη ακούει τη φωνή της μητέρας του να του λέει: «Σήκω…, έγινε πόλεμος. Δεν ακούς τις σειρήνες;» Και από τότε αρχίζει ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, μια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής, στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, της απαγόρευσης της κυκλοφορίας, των διωγμών, με την ελπίδα να σιγοκαίει κάπου στο βάθος. Με οδηγό τους αγαπημένους του ήρωες από την ελληνική ιστορία και την εφηβεία προ των πυλών ο Πέτρος, με την αδελφή του και τους φίλους τους, δε διστάζει να πάρει μέρος στην Αντίσταση, σαμποτάροντας γερμανικά οχήματα, γράφοντας συνθήματα «ΠΕΙΝΑΜΕ! ΔΩΣΤΕ ΜΑΣ ΝΑ ΦΑΜΕ» στους τοίχους και έχοντας πάντα για σύνθημα ένα τραγούδι που φλογίζει τις καρδιές τους:
Πάντα μπροστά μας, για μια καινούρια ζωή… 

2. Το αγόρι με τη ριγέ πιτζάμα

Ο εννιάχρονος Μπρούνο δεν έχει ιδέα για την Τελική Λύση ή το Ολοκαύτωμα. Δε γνωρίζει για τον εφιάλτη που ζουν οι λαοί της Ευρώπης εξαιτίας της χώρας του. Το μόνο που ξέρει είναι ότι αναγκάστηκε να μετακομίσει από το άνετο σπίτι του στο Βερολίνο σ’ ένα οίκημα σε μια απομονωμένη περιοχή, όπου δεν έχει τίποτε να κάνει και κανέναν για να παίξει. Μέχρι τη στιγμή που συναντά τον Σμούελ, ένα αγόρι που ζει στην άλλη μεριά του συρματοπλέγματος και που, όπως κι άλλοι άνθρωποι εκεί, φορά μια στολή σαν ριγέ πιτζάμα. Η φιλία του Μπρούνο με τον Σμούελ θα τον οδηγήσει από την αθωότητα σε μια σκληρή αποκάλυψη και θα τον αναγκάσει να γίνει άθελά του μέρος μιας αποτρόπαιης κατάστασης.

3. Κάπου λάμπει ακόμα ο ήλιος- ένα παιδί που έζησε αφηγείται

Στο συγκλονιστικό αυτό μυθιστόρημα ο Michael Gruenbaum αφηγείται την προσωπική εμπειρία του ως παιδί σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Τσεχοσλοβακία, καθιστώντας το Κάπου λάμπει ακόμα ο ήλιος ένα από τα σημαντικότερα βιβλία για το Ολοκαύτωμα, ιδανικό για τους νεαρούς αναγνώστες χάρη στο αισιόδοξο μήνυμά του για το μεγαλείο της ανθρώπινης δύναμης.

Ο Μίχαελ «Μίσα» Γκρούενμπαουμ ζούσε μια ανέμελη παιδική ηλικία στην Πράγα. Όλα άλλαξαν όμως όταν οι Ναζί κατέλαβαν την Πράγα και η οικογένεια Γκρούενμπαουμ υποχρεώθηκε να μετακομίσει στο εβραϊκό γκέτο της πόλης. Αργότερα, μετά τη συντριπτική απώλεια του πατέρα του, ο Μίσα, η μητέρα του και η αδελφή του εκτοπίστηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Τερεζίν. Στο Τερεζίν, ο Μίσα έμενε στον ίδιο θάλαμο με σαράντα ακόμα αγόρια, που έγιναν σαν αδέλφια του. Η ζωή στο Τερεζίν είχε μια παράξενη, σουρεαλιστική ισορροπία – υπήρχαν μέρες γεμάτες συντροφικότητα και αγώνες ποδοσφαίρου, και άλλες γεμάτες απίστευτο τρόμο. Ήταν οι μέρες που τα αγόρια περίμεναν να ακούσουν το όνομά τους σε κάθε νέο κατάλογο όσων θα μεταφέρονταν με τα τρένα «προς τα Ανατολικά». Εκείνα τα τρένα πήγαιναν στο Άουσβιτς. Τη μέρα που το όνομα της οικογένειας Γκρούενμπαουμ εμφανίστηκε στον κατάλογο των υπό μεταφορά αιχμαλώτων, χρειάστηκε ένα θαύμα για να εξασφαλίσει την επιβίωσή της.

4. Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα

Κάποτε ήταν ένα κορίτσι που είχε ακούσει τα αγάλματα να τραγουδάνε, είχε χορέψει μαζί τους στο φως του φεγγαριού, τα είχε δει να δακρύζουν. Επειδή τα αγάλματα τις νύχτες ζωντανεύουν. Η Αγγελίνα το ήξερε καλά αυτό αφού μεγάλωσε μέσα στο μουσείο σχεδόν. Άλλωστε, το ότι είχε ένα ολόκληρο κι ένα μισό, «καταραμένο» χέρι την έκανε να τους μοιάζει ακόμα περισσότερο. Με εξαίρεση τον Τίκο, τον μόνο σάρκινο φίλο της, τα αγάλματα ήταν οι καλύτεροί της φίλοι.Όταν ο Μουσολίνι κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα, ο φόβος ότι θα επικρατήσει το σκοτάδι του ναζισμού έγινε ακόμα ισχυρότερος. Κι όσοι σχετίζονταν με το Μουσείο, από τους αρχαιολόγους μέχρι τους απλούς εργάτες, όλοι μοιράζονταν μια κοινή αγωνία· όλοι προστάτευαν το ίδιο μυστικό που έμοιαζε να συνοψίζεται σε μία και μόνο φράση: «Να προλάβουμε…».Η Αγγελίνα θα θελήσει να μάθει εκείνο το μυστικό και θα βοηθήσει τον Τίκο να κρύψει το δικό του.

Μια βαθιά ανθρώπινη κι αντιπολεμική ιστορία για τη φιλία, την ενηλικίωση, την αναζήτηση ταυτότητας και την ανάγκη διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, βασισμένη στην πραγματική ιστορία της απόκρυψης των αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου.

5. Οι βαλίτσες του Άουσβιτς

Πώς είναι ξαφνικά να σου απαγορεύουν να πηγαίνεις σχολείο, να συναντάς τους φίλους σου, να μπαίνεις στο τραμ ή να κάνεις ποδήλατο στο πάρκο; Πώς είναι να αναγκάζεσαι να αφήσεις το σπίτι σου αιφνιδιαστικά, με μια βαλίτσα φτιαγμένη βιαστικά, για έναν προορισμό που δεν γνωρίζεις και με την υποψία πως δεν θα επιστρέψεις ποτέ;

Ο Κάρλο από την Ιταλία, που τρελαίνεται για τα τρένα και αποφασίζει να κρυφτεί σε ένα βαγόνι. Η Χάννα από τη Γερμανία, που απ’ όταν πήραν από κοντά της τον αδερφό της τον Γιάκομπ περνάει τις νύχτες μετρώντας τα αστέρια. Η Εμελίν από τη Γαλλία, που δεν θέλει να φοράει το κίτρινο αστέρι, κι ας είναι υποχρεωτικό για όλους τους Εβραίους. Ο Νταβίντ από την Πολωνία, που το σκάει από το γκέτο της Βαρσοβίας κρατώντας σφιχτά το βιολί του. Αυτοί είναι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου. Παιδιά που έζησαν σε διάφορα μέρη της Ευρώπης σε μια εποχή που ρατσιστικοί νόμοι επέβαλλαν παράλογα νέα ήθη και απαγόρευαν απλές καθημερινές πράξεις.

6. Ξυπόλυτοι ήρωες

Ο Τάκης, η Σταυρούλα, η Αλέγρα, ο Πέπο, ο Άρης, η Ελένη, ο Έκτορας, η Αγγελική και η Λούνα ζουν στη Θεσσαλονίκη τα σκοτεινά χρόνια της γερµανικής Κατοχής. Μέσα σε µια πόλη που η µπότα των Γερµανών προσπαθεί να ταπεινώσει απ’ άκρη σ’ άκρη, αγωνίζονται να επιβιώσουν και ταυτόχρονα να αντισταθούν στον ναζισµό. Ζουν εµπειρίες που τους καθορίζουν και πολλές φορές δίνουν µάχη για να ξεφύγουν από τον θάνατο που τους κυκλώνει. Και µέσα στα µεγάλα ιστορικά γεγονότα ξετυλίγονται απεγνωσµένοι έρωτες, αδερφικές φιλίες, πράξεις αυταπάρνησης, επιστροφές από χρωστούµενα του παρελθόντος. Και κάποτε είναι τα ζάρια της τύχης που αποφασίζουν για τον θάνατο και τη ζωή.

Οι Ξυπόλυτοι ήρωες είναι ένα ιστορικό µυθιστόρηµα για την Κατοχή και την Αντίσταση, για το ξυπόλυτο τάγµα και το ξεκλήρισµα των Εβραίων της πόλης. Οι Ξυπόλυτοι ήρωες είναι πάνω από όλα η ιστορία των απλών, καθηµερινών ανθρώπων της που απέκτησαν το ανάστηµα όσων γράφουν την ιστορία µε τις ίδιες τους τις πράξεις.

7. Δύο στόματα

Το ταξίδι στην Ελλάδα! Αυτό ονειρευόταν ο 15χρονος Στέφαν από τη Γερμανία, όταν το Γυμνάσιό του εντάχθηκε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών. Είχε λόγους να ελπίζει στην επιλογή του. Και αυτό γιατί ο Ούβε Χάρτμαν, ο τυφλός πια παππούς του, είχε επιμείνει να μάθει ο Στέφαν ελληνικά.
Το ταξίδι όμως στη χώρα του ήλιου και του μύθου θα αποδειχτεί μεγάλη περιπέτεια. Μέσα στις αποσκευές του ο ανυποψίαστος Στέφαν κουβαλά ένα τεκμήριο από τη ναζιστική Γερμανία. Στο Δίστομο πια της Βοιωτίας το παρελθόν του παππού και το παρόν του εγγονού σμίγουν επικίνδυνα. Το σημειωματάριο με τις σκισμένες σελίδες, μαρτυρίες ανθρώπων που τους σημάδεψε η Ιστορία, ο πιο παράξενος αρχαίος μύθος και ένα διάφανο κορίτσι θα οδηγήσουν τον Στέφαν στην εξιχνίαση ένοχων μυστικών. Και όταν τα κρυμμένα κίνητρα του παππού Ούβε βγούνε στο φως, τότε ο Στέφαν θα αναμετρηθεί με ό,τι πίστευε και αγαπούσε…

Μια αναδρομή στις πληγές που άνοιξε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Μια μουσική υπόκρουση στην ειρήνη και την ανθρωπιά. Μια βαθιά συγγνώμη απέναντι στα εγκλήματα της Ιστορίας. Για όσα δε γίνεται να ξεχάσουμε…

8. Κόκκινη μεταξωτή κορδέλα

Νότια Πολωνία, στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς. 1944. Η 14χρονη ‘Ελλα αφηγείται την ιστορία της.
Μου άρεσε να ράβω όμορφα μεταξωτά φορέματα με δαντέλες. Όταν η γιαγιά μου άνοιγε το καπάκι της ραπτομηχανής και έβλεπα στη σειρά τα μασούρια με τις πράσινες, κίτρινες, κόκκινες, γκρίζες, λευκές και ροζ κλωστές ονειρευόμουν πως μεγαλώνοντας θα είχα το δικό μου εργαστήριο. Τότε πιστεύαμε πως ο πόλεμος ήταν κάτι που συνέβαινε κάπου αλλού· ήρθε όμως στην πόλη μας και μας άρπαξε. Στοίβαξε χιλιάδες ανθρώπους σε τούτο το μέρος και, μαζί με μένα, τη Ρόουζ, τη Μάρτα και την Κάρλα.
Πάνω από τους φράχτες με το αγκαθωτό συρματόπλεγμα, ο ήλιος δεν ξεχώριζε στο γκρίζο. Στοιχιζόμασταν σε σειρές των πέντε, όλες με ριγέ στολή, και μετά τρέχαμε στο ατελιέ ραπτικής του στρατοπέδου. Εκεί, ανάμεσα στα πανάκριβα υφάσματα και στις απαιτητικές κυρίες των αξιωματικών, μέρα με τη μέρα ψαλιδίζονταν οι ελπίδες μας.
Εκείνο το πρωινό είχα δέσει κρυφά την κόκκινη μεταξωτή κορδέλα γύρω από τον λαιμό μου. Και για πρώτη φορά από τότε που βρέθηκα στο Μπέρτσγουντ ένιωσα πραγματικός άνθρωπος.

9. Όταν ο ήλιος

Αθήνα, περίοδος Κατοχής. Η δεκαεξάχρονη Ζωή προσπαθεί να καταλάβει… Προσπαθεί να καταλάβει γιατί ο πόλεμος, γιατί οι θάνατοι, γιατί η κατάκτηση της χώρας από τους Ναζί, γιατί η πείνα και οι κακουχίες. Και σιγά σιγά, θα αρχίσει να αντιδρά με τις μικρές της δυνάμεις ώστε να επιστρέψει στην Ελλάδα η πολυπόθητη ελευθερία…

Η συγγραφέας καταπιάνεται με μια σκοτεινή εποχή της ελληνικής ιστορίας (την Κατοχή), όπου ο καθένας πασχίζει να βρει έναν τρόπο για να επιβιώσει. Και μέσα σ’ αυτή τη φρίκη, τα παιδιά. Η Ζωή θα μεγαλώσει στη φρίκη της πείνας. Γύρω της ένας κόσμος παράξενος, σκληρός, ανάλγητος, που τρέχει να γλιτώσει, που τρέχει να βρει ένα κομμάτι ψωμί, οι εκτελέσεις, η αισιοδοξία πως όλα θα τελειώσουν… Τα μάτια της θα δουν πολλά. Θα υποφέρει, θα γνωρίσει την ελπίδα, θα ζήσει μ’ αυτήν ώσπου να έρθει το τέλος του κακού. Κι όταν έρθει, τότε θα μετρήσει τις πληγές και θα προχωρήσει.

---

Αυτά είναι τα 21 παιδικά βιβλία για τον πόλεμο του 1940 , που επέλεξα να σας δείξω.

Αν έχετε κάποιο άλλο αγαπημένο σας βιβλίο θα χαρώ να το προσθέσω στη λίστα μας.